Hightech en design

Dit interview werd eerder gepubliceerd op E52.nl en op Brainport.nl 

Hightech en design. Het zijn de paradepaardjes van de Brainport-regio. Maar wanneer komen die twee werelden samen? In deze serie over design in de hightech maakindustrie gaan we langs bij designers én ondernemers uit het mkb.

Kent u het ‘not invented here’ syndroom? Dat het eigenlijk alleen echt goed is als u het zelf bedacht heeft? Als u op dit moment driftig ja zit te knikken, bent u misschien wel een ondernemer. Gewend om de dingen zelf te doen. Want vaak gaat het dan net even iets beter en bovendien scheelt het een hoop kosten. Familiebedrijf Berkvens uit Someren weet er alles van. Toch besloot het twee jaar geleden voor een andere aanpak te kiezen. Voor de vernieuwing van een van hun productlijnen namen ze een designbureau in de arm.

Berkvens is een bedrijf dat al 84 jaar binnendeuren en binnendeurkozijnen maakt. Of, om het volledig te zeggen: “totaalaanbieder is van mooie, functionele en duurzame binnentoegangsoplossingen”. Er werken inmiddels zo’n 400 mensen in de organisatie. We spreken met Piet van Loenhout, algemeen directeur, en Mark Hooijberg, marketing directeur.

Het ‘not invented here’ klinkt Van Loenhout bekend in de oren. Hij memoreert de woorden van oprichter Berkvens: “Als we het niet zelf kunnen, doen we het niet.” Zelfs de productiemachines werden nog binnen de muren van het bedrijf gebouwd.

Een van de belangrijkste producten van Berkvens zijn de stalen deurkozijnen voor de projectbouw. De kozijnen hebben een gepatenteerd klemsysteem en zijn flexibel in de maatvoering: als blijkt dat de opening voor het kozijn net iets hoger of lager uitvalt, dan kan er eenvoudig een paar mm in of uit worden geschoven. Een massaproduct dat maatwerk biedt dus.

Van Loenhout rekent uit dat Berkvens sinds de oprichting zo’n 4,5 miljoen kozijnen voor Nederlandse huishoudens heeft gemaakt. Die kozijnen gaan tientallen jaren mee, het is doorgaans niet iets dat mensen snel vervangen. Toch wilde Berkvens onderzoeken hoe deze klassieker vernieuwd kon worden. Ook besloot het bedrijf dit proces niet alleen in te gaan, maar een designbureau in de arm te nemen.

Waarom? “De zaken liepen goed, maar toch leek het ons goed om eens vooruit te kijken. Wat zijn de trends op bouwgebied en wat kunnen wij daarmee? Met designbureau GBO Innovation makers zijn we helemaal from scratch begonnen. Je ziet bijvoorbeeld steeds meer glaspuien en vormen die strakker gedetailleerd zijn. Bovendien willen mensen tegenwoordig zo veel mogelijk weggewerkt hebben, de stijl is nu minimalistischer. De vraag was hoe we die ontwikkelingen konden vertalen naar onze kozijnen.”

Wat is de rol van GBO geweest? “Ze hebben gezorgd dat het einddoel steeds in zicht bleef. Toen we eenmaal besloten hadden dat we ons product gingen vernieuwen, leek er een wereld aan mogelijkheden open te gaan. We zagen zoveel opties waar we enthousiast van werden. Nieuwe kleuren, andere materialen, nog mooiere vormen. Als je niet uitkijkt, heb je uiteindelijk een perfect kozijn dat onbetaalbaar is geworden. We zijn in onze ogen van een 6 naar een 8 gegaan. Zonder dat het product noemenswaardig duurder is geworden. Daar zijn we enorm trots op.”

Wat is het resultaat geworden? “Ik denk dat we het goede behouden hebben, namelijk dat we een hightech product tegen lage kosten kunnen aanbieden. Wat veranderd is, is het het uiterlijk en de uitstraling. Die zijn compleet opgefrist. Wat het meest in het oog springt, is het verdwijnen van het bekende glasplaatje boven de deur. De deuren zijn nu plafondhoog en we merken dat bewoners dat waarderen. Voor ons was de uitdaging om een flexibel kozijn qua hoogte te behouden. Ook merkten we dat mensen een grotere keuze in de hoogte wilden hebben. Voor de bouwers dus flexibiliteit, voor de bewoners mooie hoge deuren."

^{Links het oude kozijn (met glasplaatje), rechts de nieuwe variant.}

Het lijkt een klein verschil, het verdwijnen van onder andere de glasplaat. Toch is hier een intensief traject van anderhalf jaar aan voorafgegaan. Hooijberg en Van Loenhout zaten elke twee weken met het veranderteam bij elkaar. GBO ontwierp al vrij snel een eerste versie van karton, later werden 3D beelden gemaakt en echte prototypes. Met die laatste zijn de heren zelf over bouwplaatsen gaan lopen. Want til je zo’n grotere deur nog met hetzelfde gemak naar de derde verdieping? En zitten de lampen aan het plafond niet opeens in de weg bij het open en dichtdoen van de deur? Of de rookmelder? Aannemers zitten niet te wachten op onzekerheid, en dus werd het nieuwe systeem door en door gecheckt.

De heren zijn zichtbaar trots op het resultaat. Maar ook op het proces. Ze noemen de samenwerking met GBO “een diepe dialoog”, waarbij geen sprake was van ego’s. Gezamenlijk werd toegewerkt naar het einddoel.

Het verandertraject heeft ook mentaal iets in gang gezet in de organisatie. “We hebben de smaak te pakken. We zijn de hele dag bezig met ontwikkelen”, zegt de algemeen directeur.